Oncoroundtable: w raku wątroby i trzustki najważniejsza jest koordynacja działań

ENFI 2024

Rak trzustki i rak wątroby to najbardziej zapomniane i zaniedbane rodzaje nowotworów. Tymczasem każdego dnia u ponad 1250 osób na całym świecie zostanie zdiagnozowany raki trzustki, a szacunkowo 1180 osób umrze z powodu tej choroby. W Polsce mówimy o 3600 nowych przypadków rocznie. Z kolei rak wątrobowokomórkowy co roku dotyka ok. 2 tys. osób w Polsce.

Podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu odbył się kolejny z cyklu oncoroundtable, tym razem poświęcony diagnostyce i leczeniu raka trzustki i wątroby. Eksperci dyskutowali nad problemami, z którymi mierzą się pacjenci z tymi chorobami, ale przede wszystkim nad możliwościami implementacji innowacyjnych rozwiązań farmakologicznych, technologicznych i systemowych w diagnostyce i terapii nowotworów trzustki i wątroby.

Rak trzustki ma najniższy wskaźnik przeżywalności wśród wszystkich głównych nowotworów. To jedyny nowotwór z jednocyfrowym pięcioletnim wskaźnikiem przeżycia (2-9 procent) niemal na całym świecie. Szacuje się, że już niedługo rak trzustki będzie drugą przyczyna zgonów wśród nowotworów.

Z kolei rak wątrobowokomórkowy to bardzo szczególny i trudny w leczeniu rodzaj nowotworu, który co roku dotyka ok. 2 tys. osób w Polsce. Rozwija się w marskiej wątrobie, spowodowanej najczęściej przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu B (HBV) i typu C (HCV). A jak wynika z danych PZH szacuje się, że w Polsce około 200 tysięcy osób (0,6% społeczeństwa) zakażonych jest wirusem HCV. Prawie dwa razy tyle (ok. 1% społeczeństwa) zakażonych jest wirusem HBV. Przez długi czas nie występują specyficzne objawy choroby, więc rak wykrywany jest najczęściej przypadkowo w późnym stadium rozwoju. Z tego powodu charakteryzuje się wysoką śmiertelnością i jednym z najniższych wskaźników przeżycia pięcioletniego w porównaniu z innymi rodzajami nowotworów. Sytuację chorych mógłby poprawić dostęp do wczesnej diagnostyki i nowych terapii.

„Objawy raka trzustki i wątroby są dość mało charakterystyczne, nie ma ustalonej populacji o istotnie podwyższonym ryzyku do objęcia odpowiednim nadzorem co skutkuje tym, że te choroby są nadal słabo rozpoznawana, dlatego tak ważne jest zrozumienie sygnałów ostrzegawczych” – tłumaczyła Iga Rawicka, prezes fundacji EuropaColon Polska.

„Bardzo ważna jest dostępność do badań radiologicznych i eus (badanie endoskopowe przewodu pokarmowego – przyp. red.). Dla przykładu torbiele i guzki w trzustce występują u 30 proc. dorosłych Polaków, ale większości nie jest to stan groźny dla zdrowia” – podkreślał prof. dr hab. n. med. Jarosław Reguła, konsultant krajowy ds. gastroentrologii.

„Aby wykorzystać wiedzę, którą dysponujemy w jak najbardziej optymalny sposób należy wprowadzić model opieki koordynowanej. Potrzebna jest współpraca zarówno lekarzy onkologów, jak i gastroenterologów. Pacjentów z rakiem trzustki i wątroby powinno operować się w ośrodkach, w których chirurdzy posiadają odpowiednie doświadczenie. Jednak unity narządowe dla tych wskazań nie są priorytetem. Szansę dla tych chorych upatrywałbym w Krajowej Sieci Onkologicznej, która stawia na koordynację” – podkreśla dr hab. n. med. Adam Maciejczyk, dyrektor Dolnośląskiego Centrum Onkologii, Pulmonologii i Hematologii.

„Potwierdzam: koordynacja i współpraca to klucz do diagnostyki i leczenia chorych na nowotwory” – dodawała dr hab. n. med. Beata Jagielska, z Polskiej Koalicji Medycyny Personalizowanej, dyrektor szpitala Grochowskiego w Warszawie. – „Diagnostyka powinna się odbywać w placówkach, które są możliwe jak najbliżej pacjenta. Nie ma konieczności, by każde podejrzenie nowotworu kierować od razu do centrum onkologii”.

„Tu jednak pojawia się problem – jak zarządzać danymi pacjenta, który rezonans wykonał w jednym ośrodku, usg w drugim, a biopsję w trzecim. Obecnie jesteśmy na etapie zbierania różnych danych, jednak nadal są problemy z ich wykorzystaniem: zarówno w praktyce klinicznej, jak i do zarządzania. A rozwiązania istnieją i są możliwe do wdrożenia” – podsumowuje Michał Grzybowski, CEO Philips Polska.

Wydarzenie zostało zorganizowane przez Polską Koalicję Medycyny Personalizowanej, Instytut INNOWO, Dolnośląskie Centrum Onkologii, Europa Colon Polska i firmę Philips.

[