Rada Polityki Pieniężnej po raz pierwszy do 2015 roku obniżyła stopy procentowe. Stopa referencyjna NBP została obniżona o 0,5 pkt proc., tj. do poziomu 1,00%. To podstawowa stopa procentowa, której wysokość wpływa na poziom WIBOR-u, czyli wysokość procentowania na polskim rynku międzybankowym. WIBOR jest podstawą do obliczania oprocentowania większości kredytów udzielanych przez polskie banki dla gospodarstw domowych, przedsiębiorstw. A także stawką bazową dla obsługi obligacji.
Rada Polityki Pieniężnej ocenia, że podjęte działania mają ograniczyć negatywne konsekwencje gospodarcze rozprzestrzeniania się koronawirusa, a w dalszej perspektywie będą sprzyjać ożywieniu krajowej aktywności gospodarczej oraz umożliwią kształtowanie się inflacji na poziomie celu inflacyjnego NBP w średnim okresie.
Po decyzji RPP stopy procentowe w Polsce wynoszą:
▪ stopa lombardowa 1,50%;
▪ stopa depozytowa 0,50%;
▪ stopa redyskonta weksli 1,05%;
▪ stopa dyskonta weksli 1,10%.
Rada podjęła także decyzję o obniżeniu stopy rezerwy obowiązkowej z 3,5% do 0,5%, a także decyzję o podwyższeniu oprocentowania środków utrzymywanych w formie rezerwy obowiązkowej z 0,5% do poziomu stopy referencyjnej NBP.
W uzasadnieniu decyzji Rada podała, że na początku bieżącego roku w gospodarce światowej utrzymywał się relatywnie niski, choć stabilny wzrost gospodarczy. W związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa perspektywy globalnej koniunktury wyraźnie się pogorszyły w ostatnim okresie. Wprowadzane przez wiele państw działania zapobiegające dalszemu rozprzestrzenianiu się koronawirusa, w tym ograniczenia w transporcie i funkcjonowaniu sektora usług, a także pogorszenie nastrojów konsumentów i firm przyczyniają się bowiem do osłabienia bieżącej aktywności w wielu gospodarkach.
Aktualne prognozy sugerują, że w dalszej perspektywie nastąpi poprawa koniunktury, jednak jej tempo będzie zależało od skuteczności działań hamujących epidemię, a także wpływu zaburzeń na dochody i nastroje podmiotów gospodarczych w dłuższym okresie.
W tej sytuacji w wielu krajach zapowiedziano – oprócz działań bezpośrednio skierowanych na zahamowanie rozprzestrzeniania się epidemii – podjęcie działań z zakresu polityki fiskalnej ograniczających straty gospodarcze związane z koronawirusem i czasowymi przestojami w działalności firm.
Ze względu na pogorszenie perspektyw gospodarczych oraz wzrost niepewności dotyczący trwałości gospodarczych skutków pandemii, w ostatnich dniach nastąpiło także pogorszenie nastrojów na rynkach finansowych. Towarzyszyło temu silne obniżenie cen ropy naftowej na rynku światowym.
Główne banki centralne istotnie poluzowały politykę pieniężną. Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych obniżyła stopy procentowe w pobliże zera, ponownie uruchomiła skup aktywów oraz zwiększyła skalę płynności na rynku finansowym. Ze względu na ujemny poziom stóp procentowych Europejski Bank Centralny poluzował warunki monetarne m.in. zwiększając skalę operacji zasilających w płynność oraz zwiększając skalę skupu aktywów. Wiele innych banków centralnych obniżyło stopy procentowe.
Rada zwróciła uwagę, że epidemia koronawirusa ze względu na jej negatywny wpływ na nastroje, a także podejmowane działania państwa mające na celu ograniczenie jej rozprzestrzeniania się – będą powodowały w krótkim okresie ograniczenie aktywności gospodarczej części sektorów.
Efekty te mogą być wzmacniane przez jednoczesny spadek aktywności w wielu krajach. Jednocześnie w dalszej perspektywie będą one prawdopodobnie łagodzone przez wprowadzane w wielu krajach pakiety stymulacyjne.
W lutym br. inflacja w Polsce wyniosła 4,7%. Oczekiwane osłabienie wzrostu gospodarczego w najbliższym czasie oraz wyraźny spadek cen ropy naftowej na rynkach światowych będą oddziaływały w kierunku istotnego obniżenia dynamiki cen. W efekcie, aktualne prognozy wskazują na wzrost prawdopodobieństwa szybszego niż oczekiwano w marcowej projekcji obniżenia się inflacji w bieżącym roku oraz kształtowania się inflacji poniżej celu inflacyjnego NBP w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej. W związku z tym Rada zdecydowała o obniżeniu stóp procentowych NBP.
Jednocześnie, w celu ograniczenia ryzyka wpływu aktualnych zaburzeń gospodarczych na podaż kredytu Rada obniżyła stopę rezerwy obowiązkowej z 3,5% do 0,5%, a także podwyższyła oprocentowanie tej rezerwy z 0,5% do poziomu stopy referencyjnej.
Ponadto, zgodnie z założeniami polityki pieniężnej na rok 2020 NBP będzie prowadził operacje zasilające sektor bankowy w płynność poprzez transakcje repo.
Zgodnie z Założeniami NBP będzie także prowadził operacje zakupu obligacji skarbowych na rynku wtórnym w ramach strukturalnych operacji otwartego rynku, które zmienią długoterminową strukturę płynności w sektorze bankowym oraz przyczynią się do utrzymania płynności rynku wtórnego obligacji skarbowych. Ponadto NBP będzie oferował kredyt wekslowy przeznaczony na refinansowanie nowych kredytów udzielanych podmiotom gospodarczym przez banki.
